Μεγάλες ανατροπές στη φορολογία εισοδήματος φέρνει το 2014, κυρίως όμως για τους περίπου 1 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες, οι οποίοι θα κληθούν να σηκώσουν περισσότερα φορολογικά βάρη.
Οι αλλαγές στο ισχύον σύστημα είναι ριζικές και θα έχουν, όπως είναι φυσικό, ως αποτέλεσμα τα εκκαθαριστικά του 2014 να είναι ιδιαίτερα «φουσκωμένα», λόγω κυρίως της κατάργησης του αφορολογήτου ορίου των 5.000 ευρώ, αλλά και πληθώρας φοροαπαλλαγών , καθώς και της επιβολής φόρου 26% από το πρώτο ευρώ του ετησίου εισοδήματος που προβλέπει το νέο φορολογικό για εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες.
Αξίζει δε να σημειωθεί ότι τα ποσά των φόρων που θα προκύψουν το επόμενο έτος υπάρχει κίνδυνος να κινούνται σε ποσοστά μεγαλύτερα του 50% των δηλωμένων εισοδημάτων, καθώς τα τεκμήρια διαβίωσης θα προσδιορίζουν το ύψος του τελικού φορολογητέου εισοδήματος σε επίπεδο πολλαπλάσιο του πραγματικού.
Σε κάθε περίπτωση, όπως έχει ήδη επισημάνει η «Ν», στους μεγάλους χαμένους του νέου έτους είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες με ετήσια εισοδήματα έως 55.000 ευρώ και όσοι πιαστούν στην «τσιμπίδα» των τεκμηρίων διαβίωσης, ενώ αντίθετα οι ελεύθεροι επαγγελματίες με εισοδήματα άνω των 60.000 ευρώ θα δουν τη φορολογική τους επιβάρυνση να μειώνεται.
Αλλάζει το φορολογικό τοπίο
Από τις αρχές του 2014 ενεργοποιείται ουσιαστικά ένα νέο φορολογικό καθεστώς για τους ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες, με τις σημαντικότερες αλλαγές να καταγράφονται ως εξής:
- Καταργείται το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ και των πρόσθετων αφορολόγητων ορίων εισοδήματος, τα οποία κλιμακώνονται ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων παιδιών.
- Επιβάλλεται φόρος 26% από το πρώτο ευρώ, στο σύνολο του ετήσιου εισοδήματος που προέρχεται από επιχειρηματική δραστηριότητα, είτε είναι ατομική εμπορική επιχείρηση είτε ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών είτε ελευθέριο επάγγελμα, εφόσον το εισόδημα αυτό δεν υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ.
- Στην περίπτωση φυσικά που το εισόδημα υπερβαίνει τις 50.000 ευρώ, τότε το τμήμα του εισοδήματος μέχρι το επίπεδο των 50.000 ευρώ θα φορολογείται με 26% και το τμήμα του εισοδήματος πάνω από το επίπεδο των 50.000 ευρώ θα φορολογείται με 33%.
- Διατηρούνται και το 2014 τα «ακριβά» τεκμήρια διαβίωσης, τα οποία προσδιορίζουν τεκμαρτά εισοδήματα μεγαλύτερα των 5.700 ευρώ για όλους ανεξαιρέτως τους αυτοαπασχολούμενους που διαθέτουν μια κατοικία ή διαμένουν σε μισθωμένη κατοικία και έχουν κι ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο.
Το ελάχιστο τεκμήριο
Υπενθυμίζεται ότι για κάθε φορολογούμενο το ελάχιστο τεκμήριο ανέρχεται σε 2.500 – 3.000 ευρώ, ενώ το εν λόγω ποσό προσαυξάνεται με επιπλέον 1.200 – 3.200 ευρώ για κάθε διαμέρισμα από 30 τ.μ. έως 80 τ.μ. στο οποίο διαμένει και με επιπλέον 2.000 – 4.000 ευρώ για κάθε Ι.Χ. αυτοκίνητο κυβισμού μέχρι 1.200 κ.εκ. που κατέχει.
Επισημαίνεται επίσης ότι για διαμερίσματα μεγαλύτερα των 80 τ.μ., για μονοκατοικίες, καθώς επίσης και για Ι.Χ. άνω των 1.200 κ.εκ. τα τεκμήρια είναι ακόμη μεγαλύτερα και τα συνολικά ετήσια εισοδήματα που προσδιορίζουν υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ στις περισσότερες περιπτώσεις.
Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι όλοι οι αυτοαπασχολούμενοι, ακόμη και αυτοί που τυχόν έβαλαν λουκέτο στις επιχειρήσεις τους, ή είχαν ζημιά από την άσκηση των δραστηριοτήτων τους, θα φορολογηθούν το 2014 για ετήσια «καθαρά κέρδη» ύψους πολύ μεγαλύτερου των 3.000 ευρώ, αφού η Εφορία θα προσδιορίσει τα καθαρά φορολογητέα εισοδήματά τους με βάση τα τεκμήρια διαβίωσης και θα επιβάλει φόρο με συντελεστή 26%.
- Καταργούνται όλες οι φοροαπαλλαγές που μέχρι σήμερα οδηγούσαν σε μείωση του φόρου, όπως για παράδειγμα ενοίκια, ιατρικά έξοδα, στεγαστικό δάνειο, δίδακτρα κ.λπ.
- Παραμένει το τέλος επιτηδεύματος 650 ευρώ για ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες. Για κάθε υποκατάστημα το τέλος επιτηδεύματος ανέρχεται σε 600 ευρώ.
Τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ θα καταβάλλουν οι αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες, καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που το εισόδημά τους προέρχεται από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελευθέριο επάγγελμα και έχουν έγγραφη σύμβαση με μέχρι 3 φυσικά ή/ και νομικά πρόσωπα, ή το 75% των ακαθάριστων εσόδων τους προέρχεται από 1 φυσικό ή/ και νομικό πρόσωπο.
- Διατηρείται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης 1% – 4% στα εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ.
- Στο ποσό του φόρου υπολογίζεται προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος με συντελεστή 55%.
Οι έμμεσες τεχνικές
Μόνο στις περιπτώσεις που η ανάλυση κινδύνου θα εντοπίζει υψηλή πιθανότητα φοροδιαφυγής ή ξέπλυμα χρήματος θα εφαρμόζονται οι λεγόμενες έμμεσες τεχνικές ελέγχου των φορολογικών δηλώσεων, οι οποίες πρακτικά θα ξεκινήσουν από το 2014.
Αυτό διαβεβαιώνει το υπουργείο οικονομικών σε χθεσινή ανακοίνωση, επιχειρώντας έτσι να καθησυχάσει όσους αναστατώθηκαν από το ενδεχόμενο η Εφορία να περνά από ακτίνες Χ το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων (κινητών και ακίνητων) αν υπάρχει υπόνοια φοροδιαφυγής και να ορίζει υψηλότερα «τεκμαρτά» εισοδήματα που θα ακολουθούνται και από υψηλότερους φόρους και πρόστιμα.
Στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι η εν λόγω ρύθμιση αποτελεί ευθυγράμμιση της Ελλάδας με διεθνή (και ευρωπαϊκή νομοθεσία) περί καταπολέμησης μαύρου χρήματος, νομοθεσία που ισχύει ήδη σε όλες τις ευνομούμενες χώρες του κόσμου.
Σε δεύτερη ανάγνωση τονίζεται ότι η όλη διαδικασία εξισώνει το καθεστώς ελέγχων των ανωνύμων εταιρειών με όσα ήδη ισχύουν από χρόνια για τις ομόρρυθμες και τις ΕΠΕ.
Επαναλαμβάνεται επίσης ότι το εργαλείο που δημιουργείται μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο στις λίγες περιπτώσεις που η ανάλυση κινδύνου δείχνει σοβαρές ενδείξεις φοροδιαφυγής και ενεργοποιείται τακτικός ή άλλος έλεγχος.
Ξεκαθαρίζεται επίσης ότι οι τεχνικές αυτές είναι μία από τις δυνατότητες της φορολογικής διοίκησης και δεν χρησιμοποιούνται πάντα, αλλά μόνο εκεί που η μεθοδολογία υπερτερεί αποδεικτικά στην ανάδειξη του μη δηλωμένου πλούτου. Επίσης τονίζεται ότι ανάλογα συστήματα ελέγχου έχουν πολλές χώρες.
Πρόσβαση σε έσοδα και δαπάνες
Με το νέο καθεστώς οι φορολογικές αρχές αποκτούν, έστω και κατά περίπτωση, δικαίωμα άμεσης πρόσβασης σε όλα τα στοιχεία για τα εισοδήματα, τα λοιπά έσοδα και τις δαπάνες κάθε νοικοκυριού.
Με τις μεθόδους αυτές, οι ελεγκτές της Εφορίας θα χρησιμοποιούν νέου τύπου «τεκμήρια» για τον προσδιορισμό των πραγματικών εισοδημάτων των φυσικών προσώπων.
Συγκεκριμένα, οι φοροελεγκτές θα λαμβάνουν υπόψη τους, για κάθε φορολογούμενο που θα ελέγχουν, στοιχεία που αφορούν:
- τις δαπάνες για την πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και τηλεφώνων,
- τις δαπάνες για την εξόφληση δόσεων δανείων και πιστωτικών καρτών,
- τις δαπάνες για την αποπληρωμή υποχρεώσεων προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία,
- τα έξοδα που πραγματοποιούνται, με την καταβολή μετρητών ή μέσω χρεωστικών καρτών, για την αποπληρωμή ασφαλιστικών συμβολαίων, διδάκτρων και νοσηλίων,
- λοιπά έξοδα διαβίωσης, όπως δαπάνες για ταξίδια, επισκευή και συντήρηση ακινήτων, οχημάτων, σκαφών αναψυχής κ.λπ.
- όλες τις δαπάνες για την απόκτηση νέων περιουσιακών στοιχείων,
- το ύψος των καταθέσεων στις τράπεζες και τις λοιπές αποταμιεύσεις των φορολογουμένων.
Ολα τα παραπάνω δεδομένα θα χρησιμοποιούνται για τον επαναπροσδιορισμό των εισοδημάτων των ελεγχομένων. Σε όσες περιπτώσεις τα «τεκμαρτά» εισοδήματα που θα προσδιορίζονται με τις μεθόδους αυτές είναι μεγαλύτερα από τα δηλωθέντα, οι φορολογούμενοι θα υποχρεώνονται να πληρώνουν υπέρογκα ποσά πρόσθετων φόρων και προσαυξήσεων.
ΠΗΓΗ: ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ
